İşitme testleri KKB (Kulak Burun Boğaz) uzmanı yönlendirmesiyle ve odyometrist veya odyolog tarafından yapılan, kişinin işitme kaybı derecesinin tespitine yönelik yapılan testlerden oluşur. İşitme kaybı belirtileri gösteren kişilerce veya çalışılacak ortam nedeniyle işe giriş için yaptırılabilen odyolojik testler; doğuştan, yaşlanmaya ve gürültüye bağlı işitme kayıplarının tespitinde gerekli verilerin elde edilmesini sağlar. İşitme cihazı ya da koklear implant gibi tedavi yöntemlerine başvurulması için gerekli verinin test yapılarak elde edilmesi, yeniden konforlu duyu kullanımı için büyük önem arz eder.
İŞİTME KAYBI NEDENLERİ NELERDİR?
İşitme kaybına sebep olan gelişmeler travmatik olayların dışında, bazı hastalıkların sonucu olarak karşımıza çıkmaktadır. İşitme kayıpları nedeni belli olan ve aniden ortaya çıkan şeklinde sınıflandırılmaktadır. Duyu kaybının arkasında yatan nedenin araştırılması ise devam eden süreçte bireyin işitme duyusunu sağlıklı bir şekilde kullanabilmesi için önemlidir. Doğuştan işitme kayıpları dışarıda tutulduğunda, yaşanan rahatsızlığın arkasında yatan nedenler şu şekilde sıralanabilir:
- Kulak çınlaması
- Vertigo
- Kulak kiri
- Kafa ve kulak bölgesine alınan darbe
- Gürültü
- Tümör
- Kulak iltihabı
- Meniere hastalığı
Odyolojik Test Hangi Belirtiler Ardından Yaptırılmalıdır?
İşitme testi yaptırma ihtiyacı kişinin konuşmaları anlamakta güçlük çekmesi ve diğer sesleri duymakta zorlanması gibi belirtiler ile ortaya çıkar. Çevredeki kişilere göre daha yüksek sesle TV izleme çabası ve sosyal ortamlarda konuşulanları duyma güçlüğü kendisini gösterdiğinde, birey odyoloji testi için KKB uzmanına randevu alması gerektiğini anlamalıdır.
Yenidoğan İşitme Taraması Gerekli Mi?
Yenidoğan işitme taraması yaşanan kaybın erken tanısını koyabilmek adına yapılan, yerinde bir uygulamadır. Doğuştan meydana gelebilecek işitme kayıpları, bu tarama ile ortaya çıkartılabilmektedir. İşitmenin erken rehabilitasyonu, bebeğin konuşma gelişiminin normale yakın seyri açısından da önemlidir. KKB uzmanı ve odyolog işbirliği ile yapılan yenidoğan işitme taraması ihmal edilmemelidir.
ODYOLOJİK TESTLER NASIL YAPILIR?
İşitme testlerinin yapılışı ses yalıtımlı bir odada ve kişinin dış mahalle ilişiğinin kesilmesi yolu ile gerçekleştirilir. Farklı frekanstaki ses düzeylerine verilen tepkilerin, kemik ve hava iletimi ile birlikte değerlendirilmesine dayanan testlerde, duyu kaybının nedenlerinin anlaşılabilmesi için pek çok farklı test yönteminden yararlanılır. İşitme kaybının nedenini ve derecesini ölçmek için yapılan odyolojik testler aşağıda sıralanmıştır:
- Saf Ses Odyometrisi: Her iki kulak için yapılan testte, farklı frekanslarda ses verilerek bireyin işitme eşiği saptanır. Ses geçirmez bir kabine oturtulan hastaya farklı frekans ve şiddette saf ses verilir. Duyduğu her ses için elindeki butona basması istenir. Bu ölçümle hava kemik yolu işitme seviyesinin belirlenmesi amaçlanır.
- Konuşma Odyometrisi: Kulağın temel görevlerinin yerine getirilip getirilmediğinin tespit edildiği bu testte, hastaya insan sesi uyaran olarak kullanılarak ölçüm yapılır. Hastadan duyduğu sözcükleri tekrarlaması istenerek, farklı ses seviyelerindeki tekrar edebilme becerisine göre duyma ve anlama yüzdesi tespit edilir.
- Timpanometri: Dış kulak yoluna uygulanan basınç ve sokulan prab ile orta kulak basıncını ölçmek amacı ile yapılır. Bebeklere yapılabilen testin uygulaması kolaydır.
- ABR: Akustik uyarıların kullanıldığı testte, hastanın kafasına yerleştirilen elektrotlar aracılı ile ölçüm yapılır. Bu test ile hastanın beyin sapı işitsel yollarının ve işitme sinirlerinin fonksiyonları ölçülmektedir. Test sırasında bireyin uyur ve sakin halde olmasına dikkat edilir.
- BERA (Beyin Sapı Odyometrisi): Hastanın uyutularak yapıldığı bu testte, iç kulak ile beyi sapı arasındaki iletim ölçümlenir.
- Otoakustik Emisyonlar (OAE): Objektif işitme testi olarak bilinen OAE, iç kulakta yer alan tüy hücreleri tarafından üretilen akustik sinyallerin bir prob vasıtası ile ölçülmesi ile uygulanır. Yenidoğan işitme tarama testi için kullanılan bu yöntemde, sessiz bir mekan zorunluluğu bulunmaktadır.
- VNG: Infrared kamera ile donatılmış gözlüklerin kullanıldığı testte amaç, görsel uyaran veya pozisyon değişimleri sonucu gözlerle gelişen hareketleri kaydetmektir. İç kulak dengesi hakkında detaylı bilgi edinilmek istendiğinde, VNG testinden yararlanılır.
- Elektrokokleografi (ECoG): Kulak zarına yerleştirilen bir elektrot aracılığı ile işitsel uyaranlarca iç kulağın oluşturduğu elektriksel aktivitenin ölçülmesi amacıyla yapılır. Temel odyolojik testler ile birlikte sonuçları değerlendirilir.